Từ những ngày đầu tiên…
Nếu bạn hỏi có ai biết “công việc của một kỹ sư thiết kế đường ống là gì?” thì gần như, bạn sẽ nhận được câu trả lời rằng: “ Tôi không biết.” Thiết kế đường ống ( piping engineering) là một khái niệm khá lạ lẫm đối với những ai không làm trong lĩnh vực kỹ thuật. Cho tới thời điểm hiện tại, ở Việt Nam, chưa hề có một trường đại học hay cao đẳng nào giảng dạy môn: Kỹ thuật đường ống. Nói như vậy để thấy rằng cách đây 10 năm, công ty CIMAS đã gặp khó khăn như thế nào trong việc thành lập phòng thiết kế đường ống chuyên nghiệp.
Thành lập vào tháng bảy năm 2001, phòng thiết kế đường ống bắt đầu đi lên từ đội ngũ khiêm tốn khoảng hai mươi kỹ sư. Phần lớn họ đều là các kỹ sư cơ khí chế tạo máy vừa mới tốt nghiệp. Năm năm học tập tại trường đại học đã trang bị cho họ những kiến thức cơ bản về công nghệ cơ khí. Tuy nhiên, công nghệ đường ống vẫn là một thuật ngữ hoàn toàn mới mẻ đối với họ.
Vì vậy, thế hệ kỹ sư trẻ đầu tiên của phòng kỹ thuật đường ống phải bắt đầu công việc từ con số 0. Trong thời gian ngắn, các kỹ sư phải làm quen với rất nhiều nguyên tắc kỹ thuật đường ống căn bản. Với khao khát hiểu biết và đam mê cống hiến, các kỹ sư đã nỗ lực không biết mệt mỏi để nhanh chóng nắm bắt những kiến thức mới mẻ này. Họ chính là người đặt những viên gạch đầu tiên xây dựng nên nền tảng vững chắc cho phòng piping. Cho tới nay phòng Piping vẫn tiếp tục theo đuổi lộ trình phát triển và từng bước trưởng thành thông qua các khóa học cũng như việc triển khai dự án thực tế.
…đến thực tế phát triển hiện nay
Có thể khẳng định chắc chắn một điều rằng những kiến thức cơ bản, phần mềm tiên tiến và các kỹ năng về tin học được đào tạo trong trường là chưa đủ để một sinh viên mới tốt nghiệp trở thành một kỹ sư công nghệ đường ống thực thụ. Do đó, tất cả kỹ sư khi vào làm việc cho phòng Piping đều phải trải qua rất nhiều khóa học bắt buộc….
Mỗi kỹ sư piping đều phải học từ những kiến thức cơ bản, những khái niệm về đường ống, các phần mềm chuyên nghiệp đến vô số các các quy chuẩn quốc tế cũng như tiêu chuẩn Việt Nam. “ Khi đến đây, chúng tôi hoàn toàn là những kỹ sư chưa hiểu gì về công việc đường ống, có thể ví như những tờ giấy trắng vậy. Tuy nhiên tới thời điểm này, chúng tôi có thể tự hào nói rằng chúng tôi đã lĩnh hội được các công nghệ hiện đại nhất trên thế giới. Nhờ có các công nghệ tiên tiến này mà chúng tôi đã xây dựng được mô hình chuyên nghiệp về các hệ thống đường ống, thiết bị. Thông qua mô hình và các phần mềm ứng dụng, chúng tôi đã thiết kế được các bản vẽ không gian ba chiều (isometric drawings) kết hợp với bảng thống kê vật liệu, bản vẽ bố trí lắp đặt thiết bị, đường ống cũng như các bản vẽ có kết hợp giữa đường ống, thiết bị và các giá đỡ thay vì những thiết kế đơn giản ban đầu”- một kỹ sư có 8 năm kinh nghiệm làm việc tại CIMAS chia sẻ.
Bên cạnh việc thiết kế, các kỹ sư piping chúng tôi còn tham gia các công tác khác như: giám sát thi công, kiểm nghiệm, vận hành tại các công trường. Điều này đã giúp chúng tôi nhận thức được sự khác biệt giữa một bản vẽ được thực hiện tại văn phòng và công việc thực tế tại công trường. Thông qua các dự án như BangChak ở Thái Lan, CCP Phenol ở Trung Quốc đại lục, nhiệt điện Vũng Áng 1, nhiệt điện Phú Mỹ 3 tại Việt Nam, …. các kỹ sư piping CIMAS không chỉ học hỏi được nhiều kinh nghiệm thiết kế mà còn tích lũy được vô số kinh nghiệm thi công tại công trường.
Thiết kế tổng thể (Layout)
Có thể xem thiết kế tổng thể là “xương sống” của phòng thiết kế đường ống và luôn được ưu tiên hàng đầu. Một số kỹ sư cốt cán của chúng tôi đã được cử đi đào tạo chuyên ngành này ở nước ngoài. Thông qua các bài thực hành và các dự án vừa học vừa làm, các kỹ sư đã nắm vững và hiểu sâu hơn những gì đã học. Quay trở lại văn phòng CIMAS, họ được sắp xếp làm việc theo nhóm phù hợp với chuyên môn đã được đào tạo. Họ đã hợp tác với công ty mẹ CTCI để hoàn thiện đồng bộ thiết kế cho các dự án như: RFCC, CPC No.6, IR-II. Tới nay, các kỹ sư piping CIMAS đã trưởng thành về mặt kỹ thuật và có thể hoàn toàn tự mình đảm nhận trọng trách thiết kế đường ống tổng thể cho các dự án Meiko II, Shin Estu, Vũng Áng, … với chất lượng cao, giá cả cạnh tranh hạn chế sai sót ở mức thấp nhất
Thiết lập thông số kỹ thuật vật liệu
Một trong những yếu tố quan trọng quyết định sự thành bại của mỗi dự án phải kể đến là việc tổng hợp, lựa chọn vật liệu ống và các phụ tùng ống. Đây được xem là tiêu chí cơ bản cho mỗi dự án vận hành trơn tru và đạt hiệu quả cạnh tranh lớn. Nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của vật liệu trong thiết kế đường ống, vào năm 2009, Ban Giám đốc CIMAS đã cử ba kỹ sư sang trụ sở chính của CTCI để đào tạo và nâng cao năng lực về mảng kỹ thuật này. Cho tới năm 2012, CIMAS đã lần đầu tiên tự mình thiết lập các tiêu chí kỹ thuật vật liệu cho dự án MESSER ASU tại Hải Dương, Việt Nam. Ứng dụng phần mềm Hệ thống Kiể m soát Vật liệu Ống (PMCS), các kỹ sư CIMAS đã kiết xuất ra các báo cáo về đường ống, giá đỡ ống, bảo ôn cách nhiệt, sơn và chống ăn mòn. Hệ thống này cũng giúp kỹ sư kiểm tra xem vật liệu được lựa chọn có phù hợp với bản vẽ thiết kế hay không; nhờ đó góp phần giảm vật liệu dư thừa trong quá trình thi công sau này.
Thiết kế giá đỡ ống và kiểm tra ứng suất đường ống
Hai lĩnh vực không kém phần quan trọng trong thiết kế đường ống đó chính là: “thiết kế giá đỡ ống” và “kiểm tra ứng suất”. Nếu công việc này bị bỏ qua hoặc có sai sót sẽ dẫn đến toàn bộ phần thiết kế không thể sử dụng được. Đó là lý do tại sao những kỹ sư được lựa chọn đảm nhận công việc này đều là những người thông minh, cẩn thận và chăm chỉ. Dựa trên kiến thức và kinh nghiệm của mình, những kỹ sư này sẽ tiên lượng và đề xuất phương án thiết kế giá đỡ tối ưu nhằm đảm bảo hiệu quả vận hành của toàn hệ thống. Ngoài việc tính toán, các kỹ sư này còn phải thông thạo phần mềm chuyên dụng CEASAR II và có hiểu biết một cách toàn diện về thiết kế đường ống. Cho tới năm 2009, CIMAS đã hoàn toàn tự chủ trong lĩnh vực này và vẫn tiếp tục tập trung phát triển trong giai đoạn tiếp theo.
Thiết kế hệ thống phòng cháy, chữa cháy
Theo thống kê, số lượng các vụ hỏa hoạn những năm gần đây tăng đáng kể. Nguyên nhân chính phải kể đến là sự thiếu vắng hoặc yếu kém của hệ thống báo cháy và chữa cháy. Vì thế, hệ thống cứu hỏa trong công nghiệp và trong các tòa nhà dân sự luôn thu hút sự quan tâm đặc biệt của các chủ đầu tư và khách hàng. Căn cứ vào yêu cầu cụ thể của từng dự án, chúng tôi sẽ lựa chọn tiêu chuẩn ,thiết bị và phương pháp phòng cháy chữa cháy thích hợp để tối đa hóa hiệu quả của hệ thống này. Bằng sự trợ giúp của phần mềm chuyên ngành, hiện nay các kỹ sư CIMAS đã có thể tự mình thiết kế toàn bộ hệ thống đường ống nước cứu hỏa, các thông số kỹ thuật của hệ thống, các điểm kết nối giữa hệ thống ống ngầm và ống trên mặt đất. Các dự án nổi bật mà CIMAS đã tham gia thiết kế hệ thống cứu hỏa bao gồm: Giai đoạn hai của dự án Formosa Textile Processing, dự án FHS ASU và dự án NhơnTrạch PVC Sticking Tape….
Thiết kế các phần mềm ứng dụng
Năm năm trước đây, do chưa có kỹ sư chuyên trách nên các công việc đặc trưng trong thiết kế đường ống như: cài đặt các hệ điều hành thiết kế của dự án, cập nhật dữ liệu, mô hình hóa các bộ phận, chi tiết cơ bản, định dạng bản vẽ, tạo ra các mô hình (model) thiết kế 3D đều do CTCI trợ giúp .Với quyết tâm “đi bằng chính đôi chân của mình”, CIMAS đã cử các kỹ sư xuất sắc sang Đài Loan đào tạo. Nhờ đó, CIMAS đã gặt hái được thành công và ngày càng trưởng thành hơn sau khi thực hiện xong mỗi dự án. Cho đến thời điểm này, dù CIMAS chưa thể tự mình làm tất cả các công việc phần mềm trong thiết kế đường ống nhưng những gì mà CIMAS đạt được trong những năm qua cho phép chúng ta “mơ ” đến một tương lai đầy hứa hẹn.
Thiết kế vị trí lắp đặt các thiết bị
Được coi là tiền đề cơ bản cho mỗi dự án, thiết kế vị trí lắp đặt các thiết bị (plot plan) là một trong những mục tiêu mà chúng tôi vẫn theo đuổi trong các năm tiếp theo. Trong suốt quá trình phát triển CIMAS, chúng tôi đã thiết lập và từng bước hoàn hiện các bộ phận chức năng của phòng Piping. Việc thiết kế vị trí lắp đặt các thiết bị đã bắt đầu được CIMAS thực hiện nhưng mới chỉ ở giai đoạn sơ khai. Dù vậy, sự quyết tâm cao độ và nỗ lực không ngừng của các kỹ sư sẽ là động lực thúc đẩy CIMAS tiến lên phía trước.
Triển vọng tương lai
Trong suốt 12 năm thành lập và phát triển, phòng thiết kế đường ống liên tục đứng đầu công ty cả vể quy mô lẫn khối lượng công việc. Được xem là phòng chủ đạo trong công ty, các kỹ sư Piping luôn cố gắng hết mình để cống hiến cho sự nghiệp phát triển của phòng cũng như của toàn công ty. “Chúng tôi luôn luôn tin tưởng vào tương lai của CIMAS bởi vì chúng tôi vẫn đang tiến lên với tinh phấn đấu không ngừng”- các kỹ sư trẻ chia sẻ.
Tác giả: Nguyễn Trung Kiên – Phòng Piping công ty Cimas
Đọc thêm