- You are here:
- Home »
- learning »
- VUCA VS BANI: THẾ GIỚI ĐẦY PHỨC TẠP VÀ KHÓ ĐOÁN
VUCA VS BANI: THẾ GIỚI ĐẦY PHỨC TẠP VÀ KHÓ ĐOÁN
- VUCA
VUCA là thuật ngữ đầu tiên được sử dụng bởi Quân đội Hoa Kỳ để mô tả bối cảnh đa biến, phức tạp mà họ gặp phải trong các tình huống chiến tranh và quản lý trong những năm 1990. VUCA là viết tắt của Volatility (Sự biến động), Uncertainty (Sự không chắc chắn), Complexity (Sự phức tạp), và Ambiguity (Sự mơ hồ).
- Sự biến động: Trong một môi trường đầy biến động, mọi thứ thay đổi nhanh chóng và thường không thể đoán trước được. Điều này có thể do nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm tiến bộ công nghệ, sự thay đổi của thị trường hoặc thay đổi chính trị.
- Sự không chắc chắn: Sự không chắc chắn gây khó khăn cho việc dự đoán các sự kiện hoặc dự đoán kết quả trong tương lai dựa trên kinh nghiệm trong quá khứ.
- Sự phức tạp: liên quan đến sự đa dạng và mối liên hệ giữa các yếu tố và biến số trong một tình huống cụ thể. Môi trường phức tạp thường khó hiểu và phân tích.
- Sự mơ hồ: là sự thiếu rõ ràng. Thông tin không đầy đủ, mâu thuẫn hoặc không chính xác để đưa ra kết luận. Điều này gây khó khăn cho việc đưa ra quyết định và hành động.
Việc sử dụng VUCA đúng cách là áp dụng nó vào một tình huống để giúp định lượng rủi ro và tạo ra các chiến lược giảm thiểu. Sử dụng phương pháp VUCA để tìm hiểu những điều đã biết và chưa biết về một tình huống hoặc kế hoạch. Điều này giúp tạo ra sự hiểu biết tốt hơn về tình huống cũng như các lỗ hổng và rủi ro là gì. Sử dụng VUCA có thể giúp các nhà lãnh đạo quản lý bối cảnh kinh doanh hiện đại luôn thay đổi như ngày nay.
2. BANI
Qua hơn 40 năm tồn tại, đặc biệt là từ sau đại dịch COVID-19, thế giới VUCA đang dần chuyển giao sang một hình thái mới, kế thừa các đặc điểm cũ, nhưng có phần trầm trọng và ảnh hưởng sâu rộng hơn đến thế giới loài người: Đó là thế giới BANI.
Ý nghĩa các chữ cái trong BANI:
– Brittle (Mong manh, dễ vỡ): Trong thế giới BANI, có những thứ bề ngoài cứng cáp và chắc chắn nhưng có thể bị phá vỡ bất cứ lúc nào.
– Anxious (Lo lắng): Với thời đại công nghệ số hiện nay, con người ngày càng cảm thấy lo lắng và bất lực vì có quá nhiều thông tin và mọi thứ đang thay đổi với tốc độ chóng mặt.
– Nonlinear (Phi tuyến tính): Quy luật nhân – quả (tuyến tính) đã không còn đúng trong thế giới BANI, khi mà con người dường như không thể đoán trước được những nguy cơ và hệ quả tiềm tàng.
– Incomprehensible (Khó hiểu): Sống trong một thế giới BANI mỏng manh, đầy lo lắng và phi tuyến tính khiến hầu hết các sự kiện, nguyên nhân và quyết định trở nên thật khó hiểu.
3. VUCA vs BANI
VUCA và BANI là hai định nghĩa dùng để miêu tả một thế giới nhiều hỗn mang và những phương pháp chúng ta nên áp dụng để thấu hiểu và đối mặt với chúng.
Nếu VUCA tập trung vào những thử thách trong môi trường và sự cần thiết của khả năng thích ứng, thì BANI hướng tới những yếu tố dẫn tới sự thay đổi và tầm quan trọng của sự sáng tạo, đổi mới.
Nói về mặt phát triển doanh nghiệp, VUCA thường được sử dụng để xây dựng chiến lược để thích ứng với sự biến đổi không lường, còn BANI được đưa vào để xác định các xu hướng mới và cơ hội đổi mới, đi khỏi lối mòn.
Một điểm phân biệt BANI vs VUCA nữa đó là nguồn gốc. Nếu VUCA được định hình bởi sự kiện Chiến tranh lạnh, thì yếu tố nhào nặn nên BANI là vấn đề thay đổi khí hậu và thay đổi sự vận hành hệ thống toàn cầu.
Bài viết tham khảo từ:
- Học viện Quản lý PACE. “VUCA LÀ GÌ? KỸ NĂNG CẦN THIẾT ĐỂ SỐNG TRONG THỜI ĐẠI VUCA”
- We Talent. “Thế giới BANI là gì? Ảnh hưởng mà nó đem đến?”
- Glints. “BANI World là gì? Cách đối diện với thế giới mới nhiều hỗn tạp”